Onlangs werd de Natuurfotograaf van het Jaar gekozen door een – ongetwijfeld deskundige – jury. Naar aanleiding daarvan ontstond er, naar goed Nederlands gebruik, een discussie over de juistheid van de keuze. Die discussie speelde en speelt zich onder meer af op mijn eigen site, die gaat over mijn werkzaamheden als schrijver en fotograaf.
(c) J. van de Watering
Eén van de winnaars – ik was niet onverdeeld positief over zijn beeld, dat meer op een mislukt kunstwerk van een zondagsschilder lijkt dan op een foto van een bloem – beklaagde zich vervolgens over het feit dat ik zonder toestemming de foto op de site heb gebruikt. Daarom is het misschien goed de regels hieromtrent nog eens uiteen te zetten.
Allereerst de vraag: mag ik andermans plaatje of foto op mijn blog zetten? Wanneer je iemands foto, afbeelding of plaatje op je weblog zet, maak je er een kopie (verveelvoudiging) van. Dat mag alleen met toestemming van de maker of wanneer er sprake is van een citaat. Het overnemen van (een deel van) een afbeelding, foto, tekening of ander beeld is toegestaan om dat beeld aan te kondigen, te bekritiseren of te bespreken. Hergebruik van beeld als versiering is niet toegestaan.
De auteurswet kent een aantal specifieke bepalingen voor nieuwsmedia en de pers. Zo mag de pers nieuwsberichten, gemengde berichten en artikelen over actuele onderwerpen van elkaar overnemen. Een blog met zulke berichten of artikelen is waarschijnlijk wel te zien als een medium met dezelfde functie als een krant of nieuwssite. Dat betekent dat een nieuwsblog dus ook nieuwsberichten mag overnemen van andere sites.
Foto’s overnemen
In het geval van foto’s (en video’s) ligt de zaak weer net iets anders. De blogger heeft vrijwel altijd toestemming nodig van de fotograaf om dat materiaal te gebruiken in een blog. De enige uitzondering in de wet is wanneer de foto of film zelf nieuws is. De winnende foto’s in de verschiullende categorieën bij de NVN Natuurfotograaf van het Jaar-verkiezing mag ik dus hier tonen als ik verslag doe van dat evenement.
De vraag is wellicht ook nog: wie is een journalist? De Raad voor de Journalistiek hanteert de volgende definitie van journalist:”Iemand die er zijn hoofdberoep van maakt mede te werken aan de redactionele leiding of redactionele samenstelling van publiciteitsmedia, waaronder: … internet, teletekst of viewdata, voorzover de inhoud daarvan bestaat uit nieuws, reportages, beschouwing of rubrieken van informatieve aard.” Dat dit in mijn geval het geval is, daar zal na mijn inschrijving bij de Kamer van Koophandel in 1991niemand meer aan twijfelen.
Enerzijds is het dus best complex en dien je voorzichtig te zijn als particuliere blogger, als je echter beroepsmatig en als journalist je werk doet, dan liggen de zaken iets minder ingewikkeld. Met een gezond verstand en een positieve instelling kom je echter een heel eind.
Technische eisen
Nu de betreffende foto. Het gaat hier om een gentiaanbloem. Er even vanuit gaande dat het een kleinbeeldopname is (24 x 36 mm, 2:3), zien we hier in de eerste plaats een vierkante opname. Als je een standaard kleinbeeldfoto (nogmaals: mijn uitgangspunt: ik weet dat niet zeker) verkleint naar een vierkante opname, dan neem je ruim dertig procent van de opname weg. En dat zou in strijd zijn met het NVN-reglement, waarin sprake is van maximaal 20% cropping. ‘Om een beeld recht te zetten’, wordt daar nog als ‘beperking’ aan toegevoegd. ‘Te grote beelduitsneden zijn niet toegestaan, kortom.
Stel dat de foto wel aan de NVN technische eisen voldoet, dan is het de vraag of hier sprake is van een winnaar in de categorie bloemen. Daarover oordeelt de jury natuurlijk. Maar er was ook een categorie artistiek. En daarmee heb ik eigenlijk wel genoeg gezegd.
Lees ook:Histogram niet zo ingewikkeld
Lees ook:Tip van de week: sociale (en asociale) fotografie
Lees ook:Een nieuwe lente, een nieuw gezicht
Lees ook:Foto’s aanslag Koninginnedag
Lees ook:Tip van de week: wolkenluchten in raw