Alleskunner en specialist met vervagende grenzen
Photoshop’s Camera Raw: eerst een stiefkindje, nu bijna gelijkwaardig aan Lightroom qua mogelijkheden – inclusief geavanceerde opties als het Gegradueerd filter.
Begin 2007 kreeg Adobe Photoshop, dat toen al ruim vijftien jaar op de markt was, gezelschap van Lightroom, dat al snel officieel Photoshop Lightroom ging heten. Ondanks die gemeenschappelijke naam zijn het twee heel verschillende programma’s. Oorspronkelijk was Lightroom vooral bedoeld als uitgebreide raw-converter, in een periode dat het raw-formaat steeds populairder werd terwijl simpele beeldbewerkingsprogramma’s op dat punt weinig mogelijkheden boden. Je moet ook bedenken dat Photoshop toen alleen te koop was, voor een prijs van (afhankelijk van het precieze pakket) pakweg 1000 euro. Met een introductieprijs van zo’n 300 euro bracht Lightroom non-destructieve raw-conversie op maat binnen het bereik van een veel grotere groep enthousiaste fotografen die het uiterste uit hun opnames wilden peuren. Daarbij speelt mee dat Photoshop op dit vlak nog niet zo veel in huis had. Raw-conversie behoorde toentertijd pas een paar jaar tot de mogelijkheden, en de eerste versies van Adobe Camera Raw waren nog aardig basaal.
Ook met Lightroom kun je tegenwoordig lokaal bewerken en zelfs elementair retoucheerwerk doen.
In de loop der jaren zijn beide programma’s steeds meer naar elkaar toe gegroeid. Naast een steeds uitgebreider repertoire aan outputmogelijkheden kreeg Lightroom ook een steeds groter instrumentarium voor lokale bewerkingen, zoals het Gegradueerd filter, het Aanpassingspenseel en zelfs retoucheergereedschap (Vlekken verwijderen en Rode-ogencorrectie). Op zijn beurt ontwikkelde Camera Raw van Photoshop zich tot een bijna even goed uitgeruste raw-converter, zij het met een vanwege de vele knopjes en tabbladen beduidend minder overzichtelijke interface.
Hét grote pluspunt van Photoshop is misschien wel het werken met lagen.
Heel kort door de bocht zou je kunnen stellen dat je bijna alles wat je met Lightroom kunt, net of vrijwel net zo makkelijk binnen Photoshop kunt realiseren. Aan de andere kant blijven de echte ‘beeldbewerkingsdingen’ (ingrijpend retoucheerwerk, montage, lagen en laagmaskers, et cetera) het domein van Photoshop. Vooral die lagen zijn een groot pluspunt, omdat je met bijvoorbeeld een aanpassingslaag óók non-destructieve bewerkingen kunt doen op fotobestanden (al neemt de bestandsomvang dan navenant toe).
Praktisch probleem is, zoals eerder gezegd, natuurlijk dat Adobe Lightroom wél los verkoopt (voor minder dan de helft van de oorspronkelijke introductieprijs) en Photoshop alleen als de ‘uitgeklede’ Elements-versie. Uitgekleed is niet helemaal correct, aangezien Elements op sommige fronten grote broer Photoshop CC het nakijken geeft. Maar uitgerekend op de onderdelen die voor de kwaliteitsbewuste Lightroom-achterban van belang zijn – denk aan ondersteuning van uitgebreid kleurmanagement en 16 bits kleur –, laat Elements verstek gaan. Omgekeerd zitten Photoshop-huurders als het ware met een luxeprobleem, want die krijgen Lightroom er bij een fotografenabonnement zogezegd gratis bij. Dit kan men (naar eigen verkiezing) als een vuile streek dan wel een handige zet van Adobe beschouwen. Gelukkig kun je tegenwoordig ook andere programma’s (zoals Luminar) aan Lightroom koppelen, al blijft de vraag of die een volwaardig Photoshop-alternatief zijn. Volgende keer meer over de specifieke redenen waarom ik persoonlijk liever Photoshop als ‘all-in-one’ gebruik.
Lees ook:Fotografische afko’s (2) – XMP
Lees ook:Adobe Touch voor iPhone en Android-smartphone
Lees ook:Photoshop Fix voor iPad en iPhone
Lees ook:Photoshop-poll: kopen of huren? De uitslag
Lees ook:ACR en Lightroom weer helemaal up-to-date
Meestal lees je juichende artikelen over Lightroom, een programma waar ik zelf helemaal niks mee heb. Alleen daarom vind ik uw serie Photoshop versus Lightroom al interessant!
Ik werd getriggerd door de zin: “Uitgekleed is niet helemaal correct, aangezien Elements op sommige fronten grote broer Photoshop CC het nakijken geeft.” Nu ben ik benieuwd geworden waar u precies op doelt. Misschien een idee voor een volgend artikel op uw interessante blog?
Hartelijk dank voor het compliment! Wat de meerwaarde van Elements betreft, gaat het om dingen zoals flitsende kadertjes en creatieve/spectaculaire filters en effecten, plus allerlei sjablonen voor print en web. Aan de professionele of ‘serieuze’ gebruiker zijn die doorgaans niet besteed, maar iemand die bijvoorbeeld achter zijn of haar eigen computer een originele verjaardagskaart in elkaar wil knutselen, kan er profijt van hebben. Mijn inzicht in de huidige stand van zaken is echter beperkt, omdat ik sinds m’n overstap op CC alleen nog maar over een oudere versie van Elements (9, als ik het wel heb) op een antieke laptop beschik ;-(
Dank voor uw snelle antwoord. Ik fotografeer slechts voor mijn plezier, maar bewerk wel iedere foto waar ik ‘iets’ mee doe (op het web of op papier). Ik gebruik nu Photoshop CC, maar misschien zou ik eens een proefversie van de laatste Elements-versie moeten downloaden om te zien in hoeverre ik Photoshop CC eigenlijk nog nodig heb.
Zo’n proefversie kan nooit kwaad! Dan merkt u vanzelf of u bepaalde opties van het ‘grote’ Photoshop mist, zoals 16 bits kleur en (als ik het wel heb nog steeds) Curven. Ook is de raw-converter misschien wat simpeler – wellicht dat een andere lezer daar meteen uitsluitsel over kan geven.