Sinds de eerste handcamera’s doen er al indianenverhalen de ronde over scherpe opnames uit de hand bij onwaarschijnlijk lange sluitertijden. Bijna iedere hobbyfotograaf kent wel de vuistregel ’1 gedeeld door de brandpuntsafstand geeft de langste veilige sluitertijd’. Dus met een 100 mm kom je uit op een 1/100 seconde. Bij kleinere sensorformaten moet je ook nog de cropfactor meerekenen. Bij APS-C is die 100 mm effectief een 150 mm en kom je op 1/150 seconde uit.
Met de lage lichtgevoeligheden van vroeger zat je al snel letterlijk vast aan een statief. Dankzij de hoge ISO-waarden van nu én beeldstabilisatie kun je een stuk langer uit de hand blijven fotograferen. Toch ontkom je op een gegeven moment niet aan een steuntje, tenzij je foto’s wilt die niks van de kwaliteit van je dure camera en topobjectieven laten doorschemeren. Natuurlijk: statieven zijn ondingen, en tegen een bewegend onderwerp doet een statief net zo weinig als beeldstabilisatie. Maar neem bijvoorbeeld een belichtingstrapje, bijvoorbeeld voor een HDR-foto. Elke beweging (van camera en onderwerp) tijdens de serie zorgt ervoor dat het aan elkaar plakken (stitching) 
lastiger wordt. De foto hierboven lijkt op het eerste gezicht misschien aardig gelukt. Maar de scherpte is niet daverend, en kijk bijvoorbeeld eens naar de uitsnede van de vlag…
Bij panorama’s geldt iets vergelijkbaars. En lange telelenzen zijn op den duur bijna niet stil te houden uit de hand. Bij heel korte tijden zie je misschien geen onscherpte, maar uitsnede en compositie kunnen achteraf heel anders uitvallen dan je had verwacht. Ook filmers hebben veel baat bij een steuntje, al is het maar om te voorkomen dat de kijker zeeziek wordt. Een statief (al dan niet op wieltjes) is niet altijd praktisch; vaak heb je meer aan een zogenaamde video rig of steadicam.
Kortom: het statief kan nog lang niet naar het museum. Gelukkig is de techniek ook op dat vlak zo ver voortgeschreden dat je tegenwoordig hele compacte en lichte versies van carbonfiber hebt.
Voor wie nog niet overtuigd is: dit gebeurt er als je je camera tijdens een HDR-belichtingstrapje een zwieper geeft…
Lees ook:Tip van de week: donkere dagen
Lees ook:Fotografische misverstanden – 2
Lees ook:Tip van de week: de ins & outs van beeldstabilisatie
Lees ook:Tip van de Week: scherpere foto’s
Lees ook:Tip van de week: de zelfontspanner