Eerder dit jaar schreven we over de softwarematige vertekening van allerlei lensfouten, die tegenwoordig schering en inslag is. Niet alleen beeldbewerkingsprogramma’s bieden ruime mogelijkheden op dit front; in veel gevallen gaat de beeldprocessor in je camera zulke fouten al te lijf.
Links de originele foto, rechts na ‘rechtzetten’ met Photoshop – maar ‘wonderen’ hebben hun prijs.
Dit zou geen drama zijn, mits de camera dit alleen op afroep zou doen én alleen bij kant-en-klare jpeg-foto’s. Een merk als Fujifilm gaat echter een stap verder. Daar krijg je bij het openen van het raw-bestand de mededeling dat er al een automatische lensprofiel-correctie is toegepast, of je wilt of niet. En dat kan wel eens ongewenste neveneffecten hebben.
Neem de nieuwe Fujifilm 35 mm F 2. Sommige Fujifilm-fanboys hebben er al mee mogen spelen, en ze vinden ‘m fan-tas-tisch. Nou lijdt het geen twijfel dat ze bij Fujifilm weten hoe ze objectieven moeten bouwen. Bij het Poolse Lenstip hebben ze ‘m ook al op de testbank gehad, en daar waren ze toch wat minder enthousiast. Ze wisten de automatische correctie te omzeilen, en kwamen tot de conclusie dat de tonvormige vertekening gigantisch was.
Kan het dan kwaad dat zoiets automatisch wordt gecorrigeerd? We hebben een test gedaan met een foto met vallende lijnen, die we softwarematig gingen rechtzetten (‘onthoeken’). Zoals je kunt zien, valt er bij gebruik van de functie Lenscorrecties in Adobe Camera Raw (of in Lightroom) een flink stuk van het beeld af. Dat worden dus lege pixels, die je moet wegsnijden of (kunstmatig) opvullen. Je houdt met andere woorden minder pixels over. In minder extreme mate geldt hetzelfde bij ton- of kussenvormige vertekening.
Driemaal hetzelfde blokje pixels: links uit het origineel, midden uit de in Camera Raw en rechts uit de met Photoshop rechtgezette foto
Als je zo’n ingreep in Photoshop doet ná de raw-conversie (Filter > Lenscorrectie), of je laat zulke klusjes over aan de camera, blijven de (in dit geval) 16 megapixels gewoon 16 megapixels (tenzij je in Photoshop op het eerste tabblad Afbeelding automatisch schalen uitvinkt). Maar dit betekent wel dat hier aan de bovenkant de beeldinformatie over een groter oppervlak moet worden ‘uitgesmeerd’ (‘interpolatie’ heet dat officieel). En dat zie je aan de sterk teruglopende scherpte. Bij de functie Lenscorrecties in Camera Raw wordt het beeld weliswaar ook een beetje uitgerekt, maar minder sterk, zoals goed valt te zien aan bijgaand drietal uitsneden.
Kortom: bij lensfouten als vertekening is voorkomen nog altijd (veel) beter dan genezen! En als er dan toch gecorrigeerd moet worden, kun je dat beter zelf doen dan het overlaten aan je camera.
Lees ook:Tip van de week: lenscorrecties
Lees ook:Tip van de week: sensorweetjes
Lees ook:Tip van de week: ruis voorkomen, ruis genezen
Lees ook:Tip van de week: vervagen (Fade)
Lees ook:Tip van de week: 256 tinten grijs