Contrast
Of een foto scherp ís, wordt in de eerste plaats bepaald door de detailweergave – met andere woorden het scheidend vermogen. Of een foto scherp líjkt, hangt echter tot op grote hoogte af van een andere factor, namelijk het contrast.
Laten we nog eens onze foto van een krantenpagina onder de loep nemen. Helemaal links
de originele foto op ware (pixel)grootte. Bij het stuk in het midden is het contrast flink verhoogd. Daardoor steken de zwarte letters duidelijker af tegen het vuilwit van het krantenpapier. Zodoende lijken ze scherper, ook al is aan de resolutie en de detailweergave als zodanig natuurlijk niets veranderd. Helemaal rechts is het beeld ook nog eens flink ‘verscherpt’ met een forse dot Onscherp masker in Photoshop. Ook dit komt in wezen neer op een extra verhoging van het contrast tussen de lichte en de donkere pixels. Maar je kunt zien dat niet alleen de letters nog scherper lijken, maar dat ook oneffenheden in het papier duidelijker zichtbaar zijn.
Bij jpeg-foto’s passen alle camera’s standaard zo’n dosis ‘verscherping’ toe – in feite dus een kunstmatige verhoging van het contrast op microniveau. Daardoor lijkt het vaak alsof je raw-opnames minder scherp zijn, ondanks dat de detailweergave minstens even goed en vaak zelfs beduidend beter is.
Deze vorm van scherpte, waardoor foto’s scherper lijken dan ze eigenlijk zijn, staat bekend als ‘contourscherpte’. Voor de scherpte-indruk is deze contourscherpte minstens net zo belangrijk als het scheidend vermogen. Dat geldt ook en vooral voor objectieven. Al in de jaren zestig en zeventig was bekend dat Duitse topobjectieven weliswaar ongeëvenaard waren qua detailscherpte, maar dat Japanse optieken toch scherper ogende foto’s gaven dankzij hun multicoating en daardoor hogere contrast. In de zogenaamde MTF-grafieken waarin de kwaliteit van objectieven wordt uitgedrukt, speelt dit gegeven een cruciale rol.
Lees ook:Tip van de week: heiig weer
Lees ook:Tip van de week: verscherpen
Lees ook:Scherp of niet scherp – I
Lees ook:Fotografische misverstanden – 1
Lees ook:Architectuur: dankbaar onderwerp